Parroquiala de Santa Maria Assompta
Parroquiala de Santa Maria Assompta
Tresòr del gòtic piemontés
La Parroquiala de Rossana es un cap d’òbra del gòtic piemontés, presenta jà dins documents del 1386. De la premièra estructura de l’XI sècle reston mec presbitèri e còr: decò lo cloquièr romanic embè biforas e monòforas al premièr plan ven transformat embè de dubèrturas gòticas dins lo XV sècle e la sobre-elevacion dins lo XVII.
Dins lo Quatre Cents la glèisa ven engrandia e la façada enrichia: a l’entorn dal portal florisson arquèts, frisas e agulhas en cuèch a motius vegetals. Caracteristica es l’auta guimberga resua da colonas.
Las pinturas a fresc mai enteressantas e mielh gardaas se tròbon fòra de la glèisa. Dins la lunèta dal portal Sant Grat, per lo vilatge protector da lhi eslucis, e sobre la rosassa la Madòna de l’Assompcion embè angels musicants di fraires Biasacci de Busca, òbra del 1450-1465.
A man gaucha del portal San Bernard da Mentona ten a la cheina un impressionant diable gastrocefal. Un filacteri ai siei pè pòrta l’escricha “Satanas Maledicte diripiens animas usurpare credebas sed in aeternum te” (Satana maledich raubant creïes de empossessar-te des animas mas te sies perdut per sempre).
La data es 1473: dins lhi mesmes ans pareis a la drecha del portal Sant Cristòfo, protector de cartoniers e pelerins, rapresentat coma un gigant que fai passar una rivièra al pichòt Jesùs. Figura colossala embè jambas nuas a banh dins l’aiga e un baston florit entre las mans, lo morre tranquil e ariondat da pels blonds, venia sovent plaçat en façada per proteger da las mòrts emprovisas.
Dedins, la glèisa a tres campadas d’arcs sus una navada solèta, presenta doas chapèlas per cant. L’arc presenta chapitèls floratjats embè la data 1454, benlèu aquela d’un premièr restaure de l’edifici. Dins las chapèlas se tròbon tres autars decorats a estuc policròm del XIII sècle; lo premièr, dediat a lhi espirits del Purgatòri, presenta testas de mòrt cubèrts das ensenhas del rei, del Papa, del Cardinal e de l’Evesco; lhi autres son dediats a la Madòna de la Mercès e a la Madòna del Rosari.
La glèisa garda decò un fònt baptesimal en pèira verda, òbra del Quatre Cents di fraires Zabreri de Sant Dumian: poligonal, es decorat da una escrichura gòtica embè la data 1473, lo principi del Credo e de l’Ave Maria e lo nom del donator, Cabastianus De Mondellis, benlèu lo rector de la glèisa e promotor de la pintura a fresc de Sant Bernard en façada. Dins lo presbitèri son presentas pinturas a fresc mal da leser embè la Nativitat e l’Adoracion di Tres Reis, de gust francés trecentesc; a manchina, una pichòta pintura ben gardaa de Sant Bernardin da Siena remonta al XV sècle. Sus la contrafaçada, una pintura a fresc del Cinq-Sieis Cents rapresenta lo Batesme del Crist.