Glèisa de Sant Pèire
Glèisa de Sant Pèire
-
Comuna e Valada
ESTRÒP - Val Maira
-
Tròba la glèisa
-
Escòuta l'audio
Emponenta e unica
La Glèisa de Sant Pèire es isolaa sus lo chamin que pòrta a Elva: bastia dins lo XII sècle, de fòra es ben simpla, embè façada a dobla penta. Singolara es la presènça de dui cloquiers, un romanic a vela e un gòtic embè auta poncha octagonala ariondaa da quatre pichòts trumèls.
Lo portal en pèira a arc roman pòrta esculturaa una data, que se pòl leser 1092, 1202 o 1492, segurament mai tarda. Dedins l’estructura es ben articolaa: la navada centrala es mai granda e cubèrta da cabirons en bòsc; per contra las navadas lateralas jontaas après an vòutas a crosièra. Autre element original es la presènça de doas absidas e lo deslivèl d’una detzena de centimetres entre la navada centrala e aquela de drecha
Una balaustra en bòsc, del Sieis Cents, divid l’absida granda da la navada e es esculturaa embè figuras de la Crocefission, l’Enfèrn e lo Pechat. Un grand Crocefìs del principi del Sieis Cents es pendut denant l’absida granda, e pòrta l’escricha Vide homo quae pro te patior, vide homo quia pro te in cruce pendens, amore languens, morior: bèica òme aquò que patisso per tu, bèica òme perquè pendut a la crotz per tu, plen d’amor, muèro.
Una granda figura de Criste, entre lhi dedicataris de la glèisa Pèire e Paul embè las claus, lo sabre e lhi libres des letras, dòmina l’absida granda, entè las muralhas son decoraas embè lhi Apòstols: sus la vòuta son rapresentats lhi simbols apocaliptics de lhi Evangelistas. Lo mesme magistre anònim del XIV sècle realiza l’Anonciacion sus l’arc e la figura de Sant Cristòfo que pòrta lo pichòt sus la chapèla del cloquièr. Aquì trabalha decò un second frescant, que realiza en lo tard Cinq Cents la Madòna entre Sant Pèire e Sant’Antòni Abat.
Sot l’arc son pintats Sant Bernard da Mentona embè lo diaol encheinat, e las santas Barbara e Catarina d’Alessandria embè lhi simbols del martiri. Del mesme artista semelha lo Sant Jaco dapè l’uis que portava al vielh cementièri, sempre dins la navada manchina.
Es l’àbsida pichòta a gardar lhi tresòrs mai grands, embè un tersen magistre anònim, benlèu lombard, autor al principi del XV sècle de Naissença, Anonciacion ai pastres, Adoracion di Tres Reis e Dormitio Virginis, entè Pèire es chamat a veire l’Asompcion de la Vierge. Inspiraas a lhi Evangelis Apòcrifs, rapresenton en manièra delicaa la naissença de Criste abo de particulars originals. Benlèu lo mesme autor realiza la Maria Magdalena pintaa s’la pilha entre absida granda e pichòta. Un quarten pintre, menc rafinat, es autor al principi del Cinq Cents del Sant Pèire e del triptic embè Sant Bastian, Sant Ròc e Sant Fabian Papa dins la navada drecha.
Mistà si muove